Grade 6 ESP Q1: Pagsang-ayon sa Pasiya ng Nakararami kung Nakabubuti Ito

 PAGSANG-AYON SA PASIYA NG NAKARARAMI KUNG NAKABUBUTI ITO

by PJ MIANA

Ang pagpapasya ng tama ayon sa ikabubuti ng nakararami ay isang mahalagang aspeto ng moralidad at etika. Ito ay tinatawag na "utilitarianism," isang etikal na teorya na nagmumula mula sa konsepto ng "utilidad" o kabutihang dulot sa karamihan. Narito ang ilang mga hakbang upang magpasya nang tama ayon sa prinsipyong ito:

1. Alamin ang sitwasyon: Maunawaan nang maigi ang konteksto ng isang sitwasyon o isyu. Kilalanin ang mga pangunahing mga partido o indibidwal na apektado ng iyong desisyon.

2. Magpamalasakit: Isalaysay ang iyong pakikiramay sa mga apektado at alamin ang kanilang mga pangangailangan, kaligayahan, at kagutuman.

3. Timbangin ang mga opsyon: Tukuyin ang mga posibleng hakbang na maaaring gawin at suriin ang mga posibleng epekto ng bawat isa. Alamin kung alin ang magdudulot ng pinakamalaking kabutihan sa nakararami.

4. Magdesisyon: Piliin ang opsyon na nagbibigay ng pinakamaraming kabutihan sa karamihan. Sa ilalim ng utilitarianism, ang desisyon na ito ay dapat magdulot ng pinakamalaking netong positibong epekto.

5. Pananagot: Tanggapin ang responsibilidad sa iyong desisyon at handa kang harapin ang mga posibleng konsekwensya, mabuti man o masama. 

6. Mag-isip nang malayo sa hinaharap: Isama sa iyong pagpapasya ang mga potensyal na pangmatagalan na epekto, at hindi lamang ang agaran o pansamantala.

7. Maging bukas sa pagsusuri: Huwag maging absolutista sa iyong mga pananaw. Magbukas sa posibilidad na magbago ang iyong desisyon sa pagbabago ng sitwasyon o sa harap ng mas maraming impormasyon.

8. Magtamo ng feedback: Magpakumbaba at makinig sa opinyon ng iba. Ito ay makakatulong sa iyo na mapabuti ang iyong mga desisyon sa hinaharap.

Mahalaga ring tandaan na ang pagpapasya ng tama ayon sa ikabubuti ng nakararami ay maaaring magdulot ng pagkukumpetisyon sa pagitan ng mga magkakaibang prinsipyong etikal. Ang ilan ay maaaring magtakda ng mga limitasyon ng utilitarianism at itaguyod ang iba't-ibang mga etikal na pananaw, tulad ng deontolohiya o etikal na relativismo. Ang kahalagahan ay magkaruon ka ng malalim na pag-unawa sa mga prinsipyong ito at alamin kung aling teorya ng etika ang pinaniniwalaan mo at kung paano ito mag-aambag sa iyong mga desisyon.

GAWAIN 1. Isulat ang titik at teksto ng tamang sagot. Gawin ito sa iyong kuwaderno.

1. Ano ang pangunahing konsepto ng utilitarianism?

   a) Karapatan

   b) Kaligayahan

   c) Katotohanan

   d) Katarungan

 

2. Ano ang kahulugan ng "ikabubuti ng nakararami" sa konteksto ng utilitarianism?

   a) Kabutihan para sa lahat ng tao

   b) Kabutihan para sa isang indibidwal

   c) Kabutihan para sa isang grupo

   d) Kabutihan para sa lider ng lipunan

 

3. Ano ang unang hakbang sa proseso ng pagpapasya ng tama ayon sa utilitarianism?

   a) Pumili ng opsyon na makakapagbigay ng personal na kaligayahan

   b) Alamin ang sitwasyon

   c) Magdesisyon ng hindi iniisip ang iba

   d) I-prioritize ang iyong sariling pangangailangan

 

4. Sa ilalim ng utilitarianism, bakit mahalaga ang pagtimbang-timbangin ang mga opsyon bago magdesisyon?

   a) Upang makuha ang pinakamabilis na resulta

   b) Upang masunod ang mga moral na utos

   c) Upang makuha ang pinakamalaking kabutihan sa nakararami

   d) Upang maipakita ang iyong superioridad sa iba

 

5. Ano ang pangunahing layunin ng utilitarianism sa pagpapasya?

   a) Proteksyunan ang mga karapatan ng bawat isa

   b) Mapanatili ang status quo

   c) Itaguyod ang kaligayahan at kabutihan ng nakararami

   d) Ibigay ang kapangyarihan sa mga lider ng lipunan

 

6. Ano ang pangunahing prinsipyong moral na nagmumula sa deontolohiya ni Immanuel Kant?

   a) Utilitarianism

   b) Katarungan

   c) Katungkulan

   d) Kalayaan

 

7. Sa deontolohiya, ang moral na pagpapasya ay dapat na batay sa anong mga pamantayan?

   a) Kabutihan ng nakararami

   b) Prinsipyong utos o obligasyon

   c) Kaligayahan ng sarili

   d) Pagiging praktikal

 

 

8. Ano ang pangunahing pagkakaiba sa pagitan ng utilitarianism at deontolohiya?

   a) Ang utilitarianism ay batay sa mga moral na obligasyon, habang ang deontolohiya ay batay sa kaligayahan.

   b) Ang utilitarianism ay batay sa kaligayahan ng nakararami, habang ang deontolohiya ay batay sa moral na obligasyon o prinsipyong utos.

   c) Ang utilitarianism ay hindi interesado sa kabutihan ng iba, habang ang deontolohiya ay ma-pokus sa personal na kaligayahan.

   d) Ang utilitarianism ay mas praktikal kaysa sa deontolohiya.

 

9. Paano mo masusukat ang tagumpay ng utilitarianismo sa isang sitwasyon o desisyon?

   a) Sa kung paano ito nagpapahayag ng iyong personal na kaligayahan

   b) Sa kung paano nito natugunan ang moral na obligasyon

   c) Sa kung paano ito nakapagdulot ng pinakamalaking kabutihan sa karamihan

   d) Sa dami ng oras at pondo na nailalaan mo rito

 

10. Bakit mahalaga ang pagiging bukas sa pagsusuri sa proseso ng pagpapasya ayon sa utilitarianism?

    a) Upang mapanatili ang sariling prinsipyong etikal

    b) Upang hindi malito sa maraming pagpipilian

    c) Upang makakuha ng personal na kapakinabangan

    d) Upang maging handa sa pagbabago ng desisyon batay sa karagdagang impormasyon

MGA SAGOT: 

Narito ang tamang mga sagot sa mga multiple-choice test questions:

1. b) Kaligayahan

2. a) Kabutihan para sa lahat ng tao

3. b) Alamin ang sitwasyon

4. c) Upang makuha ang pinakamalaking kabutihan sa nakararami

5. c) Itaguyod ang kaligayahan at kabutihan ng nakararami

6. c) Katungkulan

7. b) Prinsipyong utos o obligasyon

8. b) Ang utilitarianism ay batay sa kaligayahan ng nakararami, habang ang deontolohiya ay batay sa moral na obligasyon o prinsipyong utos.

9. c) Sa kung paano ito nakapagdulot ng pinakamalaking kabutihan sa karamihan

10. d) Upang maging handa sa pagbabago ng desisyon batay sa karagdagang impormasyon

GAWAIN 2: Panuto: (Group Work) Pag-aralan ang sumusunod na sitwasyon. Matapos itong pag, magpasya bilang isang pangkat kung ano ang pinakamagandang gawing pasya ukol rito. Matapos magkaroon ng pasya, ibahagi ito sa grupo. 

Sa kontekstong ika-6 na baitang, maaaring ito'y isang mas simpleng sitwasyon, pero maaari pa rin itong magkaroon ng moral na aspeto. Narito ang isang posibleng sitwasyon para sa ika-6 na baitang:

Sitwasyon:

Sa isang paaralan ng ika-6 na baitang, may isang paraan upang mapaganda ang kalagayan ng kanilang paaralan. Ang mga mag-aaral ay naghahanda para sa kanilang pagtatapos, at nagkaruon sila ng halos sapat na pondo upang magkaruon ng masaya at makabuluhan na seremonya. Ngunit sa oras na ito, may ilang mga kaklase silang hindi magkakaroon ng pampormal na damit para sa okasyon dahil sa kahirapan. Ang mga mag-aaral ay nagtatalo kung ano ang kanilang magiging hakbang.

Ang mga mag-aaral ay kinakailangang magdesisyon ukol sa mga sumusunod na opsyon:

1. Ituloy ang planong seremonya at hayaan ang ilang mga kaklase na hindi makasali dahil sa kakulangan ng pormal na damit.

2. Itakda ang seremonya sa isang mas simple at mura na paraan upang lahat ay makasama.

3. I-raise ang karagdagang pondo para makabili ng pormal na damit para sa lahat ng kaklase na hindi makabili.

Sa sitwasyong ito, ang mga mag-aaral ay kinakailangang magpasya kung paano tutugon sa pangangailangan ng kanilang mga kaklase. Ang desisyon na kanilang pipiliin ay magkakaroon ng epekto sa damdamin at kasiyahan ng kanilang mga kaklase, at maaaring magkaruon ng epekto sa kanilang relasyon bilang mga mag-aaral. Dapat nilang isaalang-alang ang halaga ng pagkakaisa at pagkalinga sa kanilang komunidad sa pagpapasya.

IBA PANG FILIPINO 6 TOPICS

BUMALIK SA BAHAY